Ziyaretçi verilerinden elde edilen bulguları bu başlık altında
görmek mümkündür. Her bir bulgu hakkındaki bilgiler tek tek
detayları ile verilmiştir.
Şekil 1’de, 10 Ekim 2013 tarihi ile 2 Eylül 2019 tarihleri arasındaki
siteye erişen tekil kullanıcı sayılarının grafiği görülmektedir.
Bu şekilde genel hatları ile ziyaretçi sayılarının nasıl dağıldığı
görülebilmektedir. İlk gün yani 10 Ekim 2013 tarihinde 592 kullanıcı
siteyi ziyaret etmiştir. 1 Temmuz 2015 tarihinde ise 9061
tekil kullanıcı ile tüm zamanların en yüksek erişim sayısına
ulaşılmıştır.
Şekil 1’de 5000 ve üzeri tekil kullanıcı ziyaretinin olduğu günlerin
tepe noktaları olduğu görülebilmektedir. Bu nedenle bu
parametreyi belirleyici bir sınır olarak seçerek gruplama yapıldığında ise Tablo 2’de verilmiş bilgilere ulaşılabilmektedir. Bu
tablodaki veriler görüldüğü üzere 5000 kullanıcı ve üzeri erişim
olan gün sayısına bakıldığında Mayıs, Aralık ve Ağustos aylarında
en düşük sayıda veri bulunurken Ekim, Ocak ve Haziran
ayları en çok 5000 üzeri kullanıcı erişimi olan gün sayısına sahip
aylar olmuştur.
Şekil 2’de 10 Ekim 2013 ve 2 Eylül 2019 tarihleri arasında siteyi
ziyaret eden tekil kullanıcı sayı, oturum sayısı, kullanıcı başına
oturum sayısı, sayfa görüntüleme sayısı, sayfa başına oturum
sayısı, ortalama oturum süresi, hemen çıkma oranı ve yeni
kullanıcı ve tekrar gelen kullanıcılara ait bilgilere yer verilmiştir.
İlgili şekilden görülebileceği gibi iki milyona yakın tekil kullanıcı
ziyareti ve 8.5 milyonun üstünde oturum gerçekleşmiştir. Her
bir kullanıcı yaklaşık 4.5 oturum ile siteye erişmiştir. Buradaki
oturum bir kullanıcının farklı zamanlarda siteyi ziyaret etmesi
anlamına gelmektedir. Bir kullanıcının sitede ortalama olarak
2 dakika 23 saniye kaldığı hesaplanmıştır. Siteye giren 100 kullanıcında
yaklaşık 36’sının ise hemen çıktığı görülebilmektedir.
Sitenin ziyaretçilerinin yaklaşık %70’i yeni kullanıcılar, geriye
kalan %29’u ise daha önce siteyi ziyaret edip tekrar siteye giren
kullanıcılardan oluşmaktadır.
Şekil 3’te ise ilgili tarih aralığında siteyi ziyaret etmiş kullanıcıların
yaş ve cinsiyet bakımından oranları verilmektedir. Belirtilen dönemde siteyi ziyaret eden toplam kullanıcının yaklaşık %55’i
erkek, %45’i kadın kullanıcılardır. Aynı tarih aralığındaki toplam
ziyaretçilerin %27.5’i 18-24 yaş, %33.5’i 25-34 yaş, %15.5’i
35-44 yaş ve geri kalan %23.5’lik kısmı ise 45 yaş ve üstü kullanıcılardan
oluşmaktadır. Kısacası kullanıcıların %61’i 35 yaş
altındadır.
Şekil 4 ve Şekil 5’teki grafik ve tablolarda dil ve ülkeye göre
ziyaretçilerin dağılımı verilmiştir. Şekil 4’teki dil bilgisi tarayıcı
verileri incelenerek elde edilen bilgilerden gelmektedir. Detaylı
göz atıldığında oturumların yaklaşık %95’inin Türkçe ile yaklaşık
%4.5’inin İngilizce ve geri kalan kısmını Rusça, Almanca gibi
diller oluşturmaktadır.
Şekil 5’in üst kısmında yer alan dünya ülkeler haritasına bakıldığında
çok geniş bir coğrafyadan sayfaya ziyaretçi geldiği
görülmektedir. Neredeyse dünya üzerindeki tüm ülkelerden
siteye giriş gerçekleşmiştir. Şeklin alt kısmında yer alan bilgilere
bakıldığında ise siteye giriş yapan kullanıcıların ülkelerinden ilk
10’u görülebilmektedir. Türkiye %98 ile birinci sırada yer alırken onu Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Almanya ve Birleşik
Krallık izlemektedir.
Şekil 4 ve Şekil 5’teki dil ve ülke bilgilerine ek olarak Şekil 6’da
kıtalara ve bu kıtaların bölgelerine göre ziyaretçi ve oturum
sayıları görülebilmektedir. Toplam oturumun yaklaşık %98’i
Asya, %64’ü Avrupa ve diğer kısımları Amerika, Afrika ve Avustralya
kıtası olmak üzere sıralanmıştır. Bölge olarak inceleyecek
olursak toplam oturumun %98’i Batı Asya, %46’sı Kuzey Amerika
ve geri kalanı sırası ile Batı Avrupa, Doğu Avrupa, Güney
Asya, Kuzey Avrupa şeklinde devam etmektedir.
Sitenin ilgili tarih aralığında hangi şehirlerden ziyaret edildiği
bilgisine Şekil 7’de verilmiştir. Şekil 7’ye bakıldığında en çok
ziyaretçi %58 ve oturum %74 ile İzmir’den gerçekleşmiştir.
Oturum sayısı bakımından bu şehri %9.36 ile İstanbul, %4.51
ile Ankara ve %1.08 ile Antalya izlemektedir.
Ayrıca tüm şehirlerin listesinden sadece yurtdışındaki şehirleri
içeren ikinci bir liste oluşturularak Şekil 8’de verilmiştir. Şekil 8’e
baktığımızda ise oturum sayısı bakımından genel sıralamada
26. sırada yer alan New Delhi %0.12 lik oturum oranı ile yurtdışı
şehirleri arasında birinci sırada yer almaktadır. Onu %0.08 ile
Moskova ve %0.05 ile Londra izlemektedir.
Şekil 9’da, kullanıcıların siteyi ziyaretlerinde esnasında hangi
internet tarayıcısını kullandıkları bilgisi yer almaktadır. Detaylı
incelendiğinde kullanıcıların yaklaşık %58’i ve oturumların
yaklaşık %59’unun Chrome tarayıcısını kullandığı görülmektedir.
Bu tarayıcıyı yaklaşık %25 ile Safari izlemektedir. Diğer
tarayıcılar ise Andorid browser, Internet Explorer ve Firefox,
Samsung® Internet, YaBrowser, Safari(in-app), Opera Mini ve
Opera. şeklindedir.
Şekil 10 üzerinde kullanıcıların ziyaret esnasında hangi işletim
sistemi üzerinden erişim sağladıkları bilgisi yer almaktadır. Bu
işletim sistemleri bakımından incelendiğinde ise oturumların
%46, kullanıcıların ise %28’inin Android kullanıcısı olduğu
görülmektedir. Bu oranları %28 kullanıcı ve %29 oturum oranı
ile IOS izlemektedir. Üçüncü sırada ise %40 kullanıcı, %22 oturum
oranı ile Windows işletim sistemi yer almaktadır.
Şekil 11’de ise erişim sağlanan cihazların kategori bakımından
gruplaması yapılmıştır. Bu gruplamaya göre cep telefonu vb.
(mobil cihazlar) üzerinden erişim oranı kullanıcı bakımından
%57, oturum bakımından %76 olarak gerçekleşmiştir. Masaüstü
olarak tabir edilen bilgisayarlardan erişim oranı kullanıcı
bakımından %41, oturum bakımından %22 olarak gerçekleşmiştir.
Tablet olarak adlandırılan çoğu zaman mobil bağlantıya
sahip olmayan ve kablosuz veya kablolu olarak internete erişimi
olan cihazlardan bağlantı oranı ise kullanıcı bakımından %1.78,
oturum bakımından %1.31 olarak gerçekleşmiştir.
Bilgisayar, telefon, tablet ve benzeri cihazların ekranlarında
bir pikselin gösteriminde kaç bit kullanıldığının bilgisi ekran
bit derinliği olarak adlandırılır. Bit derinliği arttıkça ekrandaki görüntünün renkleri daha detaylı görüntülenebilir (Sullivan et
al., 2012; Ohm et al., 2012; Duenas et al., 2012). Şekil 12’de
görülebileceği üzere toplam oturumların yaklaşık %68’i yeni
oturumlarınsa yaklaşık %56’sının ekran renk derinliğinin 32-bit
olduğu görülmektedir. Oturumların yaklaşık %30’u ve yeni
kullanıcıların yaklaşık %41’inin bit derinliği 24-bit olarak kaydedilmiştir.
Bu iki ekran bit derinliği toplam ziyaretçilerin yaklaşık
%95 gibi büyük bir kısmı yüksek bit derinliğinde siteyi ziyaret
etmişlerdir.
Şekil 13’te siteye erişen kullanıcıların ekran çözünürlüklerinin
oranları ve sayıları verilmiştir. Bu tabloda verilen bilgiler yatay
ve dikey olarak ayrı ayrı değerlendirildiğinde 300-450 piksel
genişlikteki çözünürlükler ile 480-700 piksel boyundaki çözünürlüklerin
en büyük orana sahip oldukları görüntülenebilir.
Bu çalışmanın örneklem zaman aralığında Türkiye’de satılan cep
telefonu markalarını incelendiğinde 2010 yılında Nokia’nın %67
pazar payı ile lider konumda olduğu görülmektedir. 2019 yılına
gelindiğinde ise Nokia’nın Pazar payı yüzde 0.62’ye düşmüştür.
2013 yılında ise Nokia piyasadaki pazar payını Samsung® ve
Apple® şirketlerine bırakmıştır. Samsung® 2012 yılında %28
pazar payına sahipken 2013 yılında büyük bir sıçrama yaparak
%45 pazar payına ulaşmıştır. 2019 yılında ise Samsung® %53 pazar payına sahip hâle gelmiştir. Apple®’ın ülkemizdeki pazar
payı %17 ile %19 arasında değişkenlik göstermiştir (Ayan,
2019).
Siteye erişim sağlanan mobil cihazlar bağlamında incelemelerin
yer aldığı Şekil 14’den görülebileceği üzere mobil cihazlar
arasında oturum bakımından %37, yeni kullanıcı bakımından
%45 oranla Apple Iphone birinci sırada yer almaktadır. Listenin
devamında ise Samsung® marka cihazların olduğu görülebilmektedir.
Burada Apple Iphone ®tüm modellerinin tek bir başlık
altında listelenmesi ve diğer cihazların model bazlı dağılmış
olması oranlar arasında farklılıkları daha net ortaya koymuştur.
Şekil 15’te verilen bilgilere göre servis sağlayıcılar bakımından
Avea İletişim Hizmetlerini A.Ş.’nin toplam oturum sayısı bakımından
yaklaşık %15, yeni kullanıcı bakımından %10 gibi bir
orana sahip olduğu görülmektedir. Mobil servis sağlayıcılardan
Vodafone toplam oturumda yaklaşık %10, Turkcell ise yaklaşık
%9 ile listede yer almıştır. Listenin alt sıralarında ise sabit internet
hizmetlerine ait TTnet ADSL hizmeti yer almaktadır.
Kullanıcılar web sitesine çeşitli kanallar vasıtası ile erişmektedir.
Bu kanalları Şekil 16’daki gibi grupladığımızda toplam
oturum bakımından yaklaşık %74 gibi bir oranda Organik Arama
yani arama motorları üzerinden çeşitli anahtar kelimeler vasıtası ile arama yaparak çıkan sonuçlar üzerinden ulaşıldığı
gözlemlenmiştir. Direkt olarak web sitesi adresini tarayıcının
adres satırına yazarak giriş yapanların oranı ise toplam oturum
bakımından %23, yeni kullanıcılar bakımından yaklaşık %33
olarak gerçekleşmiştir. Herhangi bir site üzerinden referans ile
tıklama yaparak siteye ulaşanların oranı ise sırası ile %0.31 ve
%0.56 olarak gerçekleşmiştir. Öte yandan sosyal medya siteleri
üzerindeki paylaşımlarda bulunan bağlantıları tıklayarak siteye
ulaşanların oranı ise %2.36 ve %1.73 olarak gerçekleşmiştir.
Ziyaretçilerin sitede hangi sayfaları ziyaret ettiği önemli bir
bilgidir. Bu şekilde birçok faydalı sonuca ulaşmak mümkündür.
Şekil 17’de verilen bilgilerde görüldüğü üzere toplam sayfa
görüntülemelerinin yaklaşık %16’sında web sitesinin ana sayfası
görüntülenmiştir. Ara sınav, yarıyıl sonu sınavı ve bütünleme
sınav programları ile ders programlarının yayınlandığı sayfa
ile öğrenci devam kontrol sistemi sayfalarının yoğun şekilde
ziyaret edildiği görülmektedir. Sınav programları ise sırasıyla
ara sınav programı %5.73 (%4.24 + %1.49), final sınav programı
%5.28 (%3.92 + %1.36) ve bütünleme sınav programı %1.56
oranında ziyaret edilmiştir. Ders programı ise %9.49 (%7.22 +
%2.27) oranında ziyaret edilmiştir.
Kullanıcı, internet tarayıcısının adres satırına ilgili web sitesinin
adresini yazıp yükle dediğinde web sitesinin içerdiği metin ve görseller “Hiper Metin İşaret Dili” (Hyper Text Markup Language
veya kısaca html ) formatında ağ üzerinden gönderilir ve
kullanıcının tarayıcısı bu dili algılayarak görsel hâle getirerek
kullanıcıya gösterir. Bu işlem çok kısa süre zarfında gerçekleşmektedir.
Bu işlemin gerçekleşme süresini etkileyen bir dizi
etmen bulunmaktadır. Bunların başında kullanıcının ve web
sitesinin saklandığı internet sunucusunun internet hızları,
sunucunun donanım özellikleri, ilgili web sayfasının taşıdığı
görsel ve metin içeriğin boyutu vb. gelmektedir. Bu ve benzeri
etkenler sayfanın yüklenmesi için gerekli süreyi belirlemektedir.
Sayfanın uzun sürede açılması kullanıcı da siteye erişimden
vazgeçmeye kadar giden bir davranışa yol açabilmektedir.
Günümüz dünyasında teknolojik gelişmeler ile kablolu ve
kablosuz bağlantı hızlarının tatmin edici düzeylere ulaştığı gözlemlendiğinde
sayfaların açılma hızlarının çok ciddi oranlarda
düşüşe uğrayacağı öngörülebilmektedir.
Şekil 18’de ilgili tarihler arasında yükseköğretim kurumu web
sitesinin ortalama süreleri ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Ortalama
sayfa yükleme süresi 2.62 saniye, ortalama yönlendirme
süresi 0.1 saniye, ortalama alan arama süresi 0.03 saniye, ortalama
sunucu bağlantı süresi 0.11 saniye, ortalama sunucu yanıt
süresi 0.48 saniye ve ortalama sayfa indirme süresi 0.18 saniye
olarak gerçekleşmiştir.
Şekil 19’da ise ilgili tarihler arasından yükseköğretim kurumu
web sitesinin tarayıcı bazlı ortalama sayfa yüklenme süreleri ile
ilgili bilgiler yer almaktadır. İnternet tarayıcısı ortalama sayfa
yükleme sürelerini incelediğimizde 0.41 saniye ile Microsoft
Edge, 0.72 sn ile Mozilla Firefox ve 0.78 saniye ile 0.78 saniye
ile YaBrowser en hızlı sayfa yükleme ortalamasına sahip tarayıcılardır.
Diğer tarayıcıların ortalama süreleri Şekil 19’da detaylı
olarak görülebilir.
Şekil
20’de ülke bazlı ortalama sayfa yükleme süreleri görülebilmektedir.
Buna göre 9.13 saniye ortalama ile en uzun
sayfa yükleme ortalamasına sahip Amerika Birleşik Devletleri olmuştur. Bu ülkeyi sırası ile 8.03 sn ile Bulgaristan, 4.66 ile
Bosna Hersek ve 4.21 ile Hollanda izlemektedir. Türkiye 1.57
sn, Almanya 1.53 sn ve Kıbrıs adasından 1.43 sn. ortalama sayfa
yükleme süreleri ile sitenin genel yükleme süresi ortalamasının
altında yükleme süresi ortalamasına sahiptirler.
DEĞERLENDİRMELER
Çalışmada 2013 ile 2019 yılları arasındaki ziyaretçi verileri
kullanılmıştır. İlgili dönemde web sitesi istatistiklerine göre 2
milyona yakın tekil kullanıcı ziyareti ve 8.5 milyonun üstünde
oturum gerçekleşmiştir. Her bir kullanıcı yaklaşık 4.5 oturum
ile siteye erişmiştir. Buradaki oturum bir kullanıcının farklı
zamanlarda siteyi ziyaret etmesi anlamına gelmektedir. Bir
kullanıcının sitede ortalama olarak 2 dakika 23 saniye kaldığı
hesaplanmıştır. Siteye giren 100 kullanıcında yaklaşık 36 adetinin
ise hemen çıktığı görülebilmektedir. Sitenin ziyaretçilerinin
yaklaşık %70’i yeni kullanıcılar, geriye kalan %29’u ise daha
önce siteyi ziyaret edip tekrar siteye giren kullanıcılardan
oluşmaktadır. Tekil kullanıcı sayısı temel alındığında iki milyon
farklı kullanıcının siteye erişmesi ciddi bir sayıdır. Belli bir zümreyi
ilgilendiren yükseköğretim kurumu için iki milyon gibi bir
ülke nüfusuna eşit olabilecek boyutta tekil kullanıcı çekmesi
içerik ve ulaşılabilirlik konusunda sitenin iyi olduğu anlamına
gelmektedir. Ayrıca sitede geçirilen ortalama süre ve her bir
tekil kullanıcının oturum sayıları bakımından da sitenin kullanıcıları
içeriği ve tasarımı ile sıkmadığı ve site içinde tutabildiği
sonuçları çıkarılabilir. Siteyi ziyaret eden kullanıcıların yaklaşık
%70’inin yeni kullanıcı olması ziyaretçilerin kalıcı olmadığı anlamını
taşıyor gibi görünse de %30 ziyaretçi sayıları göz önünde
bulundurulduğunda yaklaşık 600 bin tekil kullanıcının siteyi
tekrar ziyaret ettiği ve dönüş sağladığı anlamını taşımaktadır
ki bu ciddi bir ziyaretçi kapasitesidir. İlgili ziyaretçi sayıları ve
ziyaretçilerin davranışları neticesinde sitenin yazılım ve sunucu
kaynak ihtiyaçları planlanmalı, kullanıcı ihtiyaçlarına göre içerik
düzenlenmelidir. Sunucu cevap sürelerini azaltacak önlemler
alınmalıdır.
İlgili tarih aralığında günlük olarak ziyaretçi trafiği izlenmiştir. 6
yıllık süre zarfında 5000 kullanıcı ve üzerine çıkan gün sayısının
aylara göre dağılımları sırasıyla Haziran, Ocak ve Ekim ayları ön
plana çıkmaktadır. Bu üç ayın yoğun olarak ziyaretçi çekmesinin
nedeni Akademik takvim göz önünde bulundurularak irdelendiğinde
ilgili tarihlerin dönem başı ve sonuna denk geldiği izlenebilir. Ekim ayı; yaz okulu bitiş ve güz dönemi başlangıcı,
Ocak ayı; güz dönemi bitiş bahar yarıyılı başlangıcı ve Haziran
ayı; bahar yarıyılı bitiş ve yaz okulu başlangıç dönemlerine
denk gelmektedir. Bu süreler zarfında sitenin yoğun trafik aldığı
düşünüldüğünden gerekli teknik önlemlerin alınması ve sitenin
hizmet vermesinin aksamaması için ilgili çalışmaların yapılması
önem taşımaktadır.
İstatistikler incelendiğinde toplam ziyaretçilerin %55’inin
erkek, %45’inin kadın olduğu görülmektedir. Aynı tarih aralığındaki
toplam ziyaretçilerin %27.5’i 18-24 yaş, %33.5’i 25-34
yaş, %15.5’i 35-44 yaş ve geri kalan %23.5’lik kısmı ise 45 ve
üstü kullanıcılardan oluşmaktadır. Kısacası kullanıcıların %61’i
35 yaş altındadır. Buradan da anlaşılacağı gibi yükseköğretim
kurumunda 18-24 yaş grubundaki öğrencilerin eğitim öğretim
aldıkları ve mezun olanların erişim durumları da dikkate alındığında
kullanıcıların genç bireylerden olduğu anlaşılmaktadır.
Bu bireylerin yüksek lisans veya doktora yapma ihtimalleri, yeni
mezun olmaları nedeni ile aidiyet duygusunun güçlü olması,
teknoloji kullanımının genç bireylerde daha yüksek olması
ve aktif öğrencilerin ziyaretinin çok olması gibi nedenler bu
oranların oluşumuna neden olmuş olabilir. Ayrıca genç yaş
grubundan ziyaretçilerin sayısının yüksek olması ilgili yükseköğretim
kurumu ile doğrudan ilişkili olmayan diğer yükseköğretim
kurumlarından veya ilgi duyan diğer gençlerin de ziyaret ettiği
anlamı çıkarılabilir. Bu durumlarda göz önünde bulundurularak
öncelikle genç ziyaretçilerin talebini canlı tutmak ve diğer yaş
gruplarındaki ziyaretçilere hitap edecek çeşitli etkinlik ve ilgililerini
çekebilecek içerikler eklenmesi uygun olacaktır. Kadın
bireylerin ziyareti yükseköğretim kurumunun mezun ve okuyan
öğrenci profilindeki cinsiyet oranı ile ilgili olabileceği gibi kadınların
ilgisinin azaldığı anlamı da çıkarılabilir.
Siteye erişimler oturumlar bakımından değerlendirildiğinde
yaklaşık %95 ‘inin Türkçe dili ile yaklaşık %4.5 İngilizce dili ve
geri kalan kısmını Rusça, Almanca gibi diller oluşturmaktadır.
Türkiye %98 ile birinci sırada yer alırken onu Amerika Birleşik
Devletleri, Rusya, Almanya ve Birleşik Krallık izlemektedir.
Toplam oturumun yaklaşık %98’i Asya, %64’ü Avrupa ve diğer
kısımları Amerika, Afrika ve Avustralya kıtası olmak üzere
sıralanmıştır. Ziyaretçiler şehirler bakımından incelendiğinde
ise en çok ziyaretçi %58 tekil ziyaretçi ve %74 oturum sayısı
ile İzmir’den gerçekleşmiştir. Oturum sayısı bakımından bu
şehri %9.36 ile İstanbul, %4.51 ile Ankara ve %1.08 ile Antalya
izlemektedir. Oturum sayısı bakımından genel sıralamada 26.
sırada yer alan New Delhi %0.12’lik oturum oranı ile yurtdışı
şehirleri arasında birinci sırada yer almaktadır. Onu %0.08 ile
Moskova ve %0.05 ile Londra izlemektedir. Bu istatistiklerden
anlaşılacağı üzere site ağırlıklı olarak ülkemizden ziyaretçi çekmektedir.
Sitenin tüm kaynağının İngilizcesinin de olduğu göz
önünde bulundurulduğunda ilgili içeriğin yurtdışından ziyaretçi
çekmesi için yeterli ve ilgi çekici olmadığı, kurumsal bilinirliğin
düşük olduğu ve uluslararası öğrenci veya paydaşların düşük
olduğu sonucu çıkarılabilir. Bu alanda uluslararası tanıtım, içerik
üretme ve mevcut içeriklerinin siteye eklenerek uluslararası
ziyaretçilerin siteye daha büyük oranda erişmesi sağlanabilir.
Sayfa erişimleri internet tarayıcısı bakımından değerlendirildiğinde
ise kullanıcıların yaklaşık %58’i ve oturumların yaklaşık %59’unun Chrome tarayıcısını kullandığı görülmektedir. Bu
tarayıcıyı yaklaşık %25 ile Safari izlemektedir. Diğer tarayıcılar
ise Andorid browser, Internet Explorer ve Firefox vb. şeklindedir.
İşletim sistemi bakımından ise oturumların %46, kullanıcıların
ise %28’inin Android, %28 kullanıcı ve %29 oturum oranı ile IOS
işletim sisteminden gerçekleştiği görülmektedir. İşletim sistemi
bakımından üçüncü sırada ise %40 kullanıcı, %22 oturum oranı
ile Windows işletim sistemi yer almaktadır. Bu bilgiler bize
kullanıcıların ağırlıklı olarak Android ve IOS işletim sistemini
kullanan cihazlardan siteye eriştiğini ve tüm işletim sistemleri
üzerinde sağlıklı çalışan Chrome tarayıcısının en çok kullanılan
tarayıcı olduğunu göstermektedir. Site üzerinde yapılacak değişikliklerin,
mobil uygulamaların bu bilgiler değerlendirilerek
yapılması önem kazanmaktadır.
Erişim sağlanan cihazların türüne göre gruplama yapıldığında
ise cep telefonu vb. (mobil cihazlar) üzerinden erişim oranı
kullanıcı bakımından %57, oturum bakımından %76 olarak
gerçekleşmiştir. Masaüstü olarak tabir edilen bilgisayarlardan
erişim oranı kullanıcı bakımından %41, oturum bakımından
%22 olarak gerçekleşmiştir. Ziyaretçilerin kullandığı cihazların
renk derinliği dikkate alındığında oturumların yaklaşık %68’i
yeni oturumların ise yaklaşık %56’sının ekran renk derinliğinin
32-bit olduğu görülmektedir. Oturumların yaklaşık %30’u ve
yeni kullanıcıların yaklaşık %41’inin bit derinliği 24-bit olarak
kaydedilmiştir. Erişen cihazların ekran çözünürlüğü bakımından
300-450 piksel genişlikteki çözünürlükler ile 480-700 piksel
boyundaki çözünürlüklerin tüm ziyaretçilerin büyük bir bölümünü
oluşturduğu tespit edilmiştir. Bu bilgilerden anlaşılacağı
üzere masaüstü bilgisayarlardan ve işletim sistemlerinden erişimler
günden güne azalmakta ve mobil cihazların kullanımının
yaygınlaşması ile erişim oranları o yönde artış göstermektedir.
Tasarımların mobil uyumlu hâle getirilmesi, farklı çözünürlüklerde
sorunsuz çalışan tepkisel arayüzler geliştirilmesi önem
kazanmıştır. Renk derinlikleri bakımından 24 ve 32 bit derinlikler
tatmin edici sonuçlar verdiğinden sitedeki görseller ve
içerikler cihazlarda okunabilir ve tatmin edici görünümü sağlayabilir
durumdadır denilebilir. Ayrıca tüm bunlara ek olarak
mobil cihazların desteklediği ve desteklemediği teknolojiler
site geliştirme aşamalarında dikkate alınmalıdır.
Sayfa erişim istatistikleri erişim sağlanan mobil cihazlar bakımından
incelendiğinde Apple Iphone® marka cihazların birinci
sırada yer aldığı görülmektedir. Listenin devamında ise Samsung
® marka birçok modelde cihazın yer aldığı tespit edilmiştir.
Marka bakımından liste üzerinden okuma yapıldığında Iphone
%38.16 ile birinci sırada, Samsung® %30.43 ile ikinci sırada ve LG
%6.16 oranla üçüncü sırada yer almaktadır. Buradan anlaşılacağı
üzere genç bir kitlenin ziyaret ettiği bu sitenin kullanıcılarının
mobil cihaz kullanım oranları, cihazların Türkiye’deki satılma
oranları ile paralellik göstermemektedir. Satılma oranlarında ilk
sırada Samsung® yer almasına rağmen erişim istatistiklerinde
ilk sırada Iphone yer almaktadır. Iphone® kullanımının genç
bireylerde daha çok olduğu buradan çıkarılabilir.
Erişim sağlayıcısı operatörler bakımından incelendiğinde toplam
oturumların yaklaşık %15’i, tekil kullanıcıların %10’u Avea
operatörü ile siteye erişmiştir. Mobil servis sağlayıcılarından
Vodafone ise ikinci sırada yer almaktadır. Turkcell ise listede üçüncü sırada yer almıştır. Buradan anlaşılacağı üzere Avea
operatörü siteye erişen kullanıcılar arasında daha büyük bir
kullanım oranına sahiptir. Avea’nın uyguladığı fiyat politikası,
hizmet kalitesi ve kampanyaları erişim sağlayanların genç bir
kitle olduğu göz önünde bulundurulduğunda daha cazip geldiği
söylenebilir.
Siteye erişim kanalları bakımından bulgulara bakıldığından arama
motorları vb. aracılığı ile siteye ulaşanların oranı %74 gibi
çok büyük bir orana sahiptir. Tarayıcı adres satırına ilgili web
site adresini yazarak direkt erişen kullanıcı oranı ise %24 seviyesinde
gerçekleşmiştir. Sosyal medya siteleri üzerinde yer alan
paylaşımlardan yapılan tıklamalar ile ulaşım oranı %2.3 olarak
gerçekleşmişken, sosyal medya dışındaki web siteleri üzerinden
referansla ulaşanların oranı ise %0.4 olarak gerçekleşmiştir. Bu
istatistiklerden anlaşılacağı üzere site arama motorlarında üst
sıralarda çıkmaktadır. Ziyaretçiler çoğunlukla adresi akılda tutarak
giriş yapmak yerine arama motorlarından aramayı daha
kolay ve erişilebilir bulmaktadır. Bunun bir nedeni de sitenin
ana sayfasına değil de devam kontrol sistemi, ders programı,
sınav programı gibi alanlara erişimde direkt bağlantıya arama
motorları vasıtası ile ulaşıldığından kaynaklanmaktadır. Sayfa
bazlı trafik bilgisi analizi bu sonuçları bize göstermektedir.
İnternet tarayıcısı ortalama sayfa yükleme sürelerini incelediğimizde
0.41 saniye ile Microsoft Edge, 0.72 sn ile Mozilla
Firefox ve 0.78 saniye ile 0.78 saniye ile YaBrowser en hızlı
sayfa yükleme ortalamasına sahip tarayıcılardır. Öte yandan
ülkeler bakımından değerlendirildiğinde 9.13 saniye ortalama
ile en uzun sayfa yükleme ortalamasına sahip Amerika Birleşik
Devletleri olmuştur. Bu ülkeyi sırası ile 8.03 sn ile Bulgaristan,
4.66 ile Bosna Hersek ve 4.21 ile Hollanda izlemektedir. Türkiye
1.57 sn ortalama ile sitenin genel yükleme süresi ortalamasının
altında bir sürede yükleme süresi ortalamasına sahiptir. Özellikle
Balkan ülkelerindeki erişim yavaşlığının ilgili ülke internet
altyapısından kaynaklanabileceği öngörülmektedir. Tüm bunlara
ek olarak sayfa açılma sürelerini etkileyen resim boyutları,
javascript vb. hatalı kodlar ve html kod boyutu optimizasyonu
gibi çözümlere başvurulması önerilmektedir.